مسائل اجتماعی نیازمند راه‌حل اجتماعی

از تاریخ 28 دی‌ماه، شرکت بهره‌برداری مترو تهران و حومه با همکاری نیروی انتطامی مترو، طرح جمع‌آوری متکدیان و دستفروشان داخل فضای مترو را در دستور کار خود قرار داده است. تاکنون نیز طبق اعلام این شرکت، بیش از یکهزار نفر از این افراد جمع‌آوری شده‌اند اما درمورد اینکه پس از جمع‌آوری چه اقدامی در ارتباط با این افراد صورت می‌گیرد توضیحی داده نشده است و به نظر می‌رسد این طرح صرفا به جمع‌آوری این افراد محدود می‌گردد. در اینکه وضعیت دستفروشان مترو باید مشخص و سازماندهی شود، شکی نیست اما اقداماتی مانند جمع‌آوری ضربتی از جمله مواردی است که در مورد سایر آسیب‌دیدگان اجتماعی از جمله معتادین، کارتن‌خواب‌ها، زنان ویژه، کودکان کار و خیابان و ... نیز اجرا شده و نتیجه چندان مثبتی در بر نداشته است. جمع‌آوری و برخورد پلیسی در برخورد با مسائل اجتماعی، صرفا پاک‌کردن صورت مساله است، مساله‌ای که بارها پاک شده اما هیچ‌گاه حل نشده است. آسیب‌ها و مسائل اجتماعی هرکدام خود معلول دلایل متعدد دیگری از جمله دلایل فردی، خانوادگی و اجتماعی هستند. صرف پرداختن به معلول دردی را دوا نمی‌کند و تنها راه مثمرثمر، توجه به علل این مسائل است. در ارتباط با پدیده دستفروشی نیز صرف‌جمع آوری این افراد کارساز نیست و باید به سازماندهی این افراد نیز توجه شود. به نظر می‌رسد می‌توان از ظرفیت پایگاه‌های خدمات اجتماعی (مددکار شهر) که توسط سازمان رفاه خدمات و مشارکت‌های اجتماعی شهرداری تهران و با هدف پیشگیری و کاهش آسیب‌های اجتماعی و ساماندهی آسیب‌دیدگان افزایش سطح دسترسی شهروندان به خدمات اجتماعی، ظرفیت‌سازی و جلب مشارکت نهادهای دولتی و غیردولتی، ارتقای آگاهی شهروندان در حوزه آسیب‌های اجتماعی و ارائه خدمات اجتماعی به آسیب‌دیدگان دارای نیازهای ویژه و ... در هشت نقطه‌ شهر تهران از جمله پایانه غرب، پارک المهدی، محله فرحزاد، محله هرندی(دروازه غار)، مترو امام خمینی(ره)، محله اتابک، حرم حضرت عبدالعظیم الحسنی(ع) و پایانه جنوب تاسیس شده اند برای سازماندهی این افراد استفاده کرد. در پایان باید بدین مسئله اشاره کرد که افزایش روزافزون مسائل اجتماعی لزوم ریشه‌یابی آنان را دوچندان کرده است همچنین تنها افرادی صلاحیت ورود به حوزه این مسائل را دارند که دارای تخصص و تجربه لازم باشند. مسائل اجتماعی جزو مسائلی نیست که در حوزه برخورد پلیسی تعریف شده باشند بلکه صرفا راه‌حل اجتماعی دارند و این راه‌حل نیز تنها از طریق متخصصین اجتماعی قابل اجراست. برخورد قهری و تک‌بعدی در هیچ حوزه‌ای (به‌خصوص حوزه اجتماعی) کارساز نیست و باید برای کاهش یا حل این مسائل، بدان‌ها به‌صورت سیستمی نگاه شود.

مرتضی دانائی‌فر: مددکار اجتماعی

منبع: روزنامه آرمان